Washingtonia Spp.

🌴 WASHINGTONIA PALMİYESİ (Washingtonia spp.)

Genel Bilgi

**Washingtonia**, *Arecaceae* (Palmiye) familyasına ait, **gösterişli görünümü**, **dayanıklılığı** ve **dikey büyüme formu** nedeniyle süs bitkisi olarak çok popüler olan bir **palmiye cinsidir**.
En çok iki türü kullanılır:

1. **Washingtonia filifera** — Kaliforniya palmiyesi
2. **Washingtonia robusta** — Meksika palmiyesi

Her ikisi de peyzajda “Washington palmiyesi” olarak anılır, ancak aralarında bazı farklar vardır (aşağıda anlatılıyor).

Botanik Özellikleri

| Özellik | Washingtonia robusta (Meksika palmiyesi) | Washingtonia filifera (Kaliforniya palmiyesi) |
| ——————————— | ——————————————- | ——————————————— |
| **Boy** | 20–30 m’ye kadar uzayabilir | 15–20 m’ye kadar uzar |
| **Gövde** | İnce, uzun, daha zarif | Daha kalın ve kısa |
| **Yaprak** | Parlak yeşil, ince lifli kenarlar | Geniş, gri-yeşil yapraklar |
| **Gövde üzeri kurumuş yapraklar** | Genellikle gövdede sarkık “etek” gibi kalır | Daha kısa sürede dökülür |
| **Soğuğa dayanıklılık** | -4 / -5 °C’ye kadar | -10 °C’ye kadar |
| **Büyüme hızı** | Daha hızlı | Daha yavaş |

Genel Özellikler

* **Yaprak tipi:** Yelpaze (fan) biçiminde, 50–100 cm uzunlukta, sert yapılı.
* **Gövde:** Tek gövdelidir, yaşlandıkça pürüzsüzleşir veya budanmazsa kurumuş yapraklar sarkık etek gibi kalır.
* **Çiçek:** Sarımsı beyaz, uzun sarkık salkımlar halinde çıkar.
* **Meyve:** Küçük siyah meyveler; yenmez ama kuşlar tarafından tüketilir.

Yetiştirme ve Bakım Koşulları

Işık:

* Güneşli alanları sever.
* Yarı gölgede de gelişebilir ama en iyi formunu tam güneşte alır.

Sıcaklık:

* *W. robusta*: Donlara karşı hassas; Akdeniz ve Ege ikliminde idealdir.
* *W. filifera*: Soğuğa biraz daha dayanıklı, İç Anadolu’nun ılıman bölgelerinde de yetiştirilebilir.

Sulama:

* Kuraklığa dayanıklıdır ancak özellikle genç dönemde düzenli sulama gerekir.
* Yazın haftada 1–2 kez, kışın 15–20 günde bir sulama yeterlidir.

Toprak:

* İyi drene olan her türlü toprakta yetişir.
* Hafif kireçli veya kumlu toprakları sever.

Budama:

* Alt yapraklar kuruduğunda kesilmelidir.
* “Etek” görünümü istenmiyorsa her yıl temiz budama yapılabilir.

Gübreleme:

* Bahar başında (Mart–Nisan) ve yaz ortasında (Temmuz) **organik veya palmiye özel gübresi** verilebilir.

Peyzaj Kullanımı

* Tekli dikimlerle **gösterişli odak bitkisi** olarak
* Yollarda, otel girişlerinde, büyük bahçelerde **dizili formda**
* Tropikal, Akdeniz ve sahil temalı düzenlemelerde tercih edilir

Hastalıklar ve Zararlılar

* **Kırmızı palmiye böceği (Rhynchophorus ferrugineus):** En tehlikeli zararlısıdır. Özellikle gövde merkezine yumurta bırakır, içini oyabilir.
👉 Önlem: Periyodik ilaçlama, düzenli kontrol ve kuru yaprakların temizlenmesi.
* **Mantar hastalıkları:** Aşırı sulama ve drenaj eksikliğinde kök çürümesi yapabilir.

Avantajları

✅ Görsel olarak etkileyici ve tropik atmosfer yaratır
✅ Rüzgâra, tuzlu deniz rüzgarına dayanıklıdır
✅ Kuraklığa dayanıklıdır
✅ Uzun ömürlüdür

Dikkat Edilmesi Gerekenler

* Genç palmiyeler kışın -3 °C altına düşen bölgelerde korunmalıdır (kök çevresi malçlanabilir).
* Dikim yeri rüzgâra açık olmamalıdır; genç bireylerde gövde kırılması olabilir.