Leylandi’nin Tarihi Süreci

x Cuprocyparis leylandii, şu anda x Cupressocyparis leylandi olarak adlandırılan veya genel adı Leyland Cypress olarak da adlandırılan Leylandi’nin resmi botanik adıdır (bu hala tartışılan bir konudur).

Leylandi, Amerika Birleşik Devletleri’nin farklı bölgelerinden gelen iki iğne yapraklı arasındaki melez bir servidir. İki kozalaklı ağaç, Leylandi‘nin hızlı büyüme hızını elde ettiği Monterey Selviği (Cupressus macrocarpa) ve daha yakın bir zamanda Xanthocyparis nootkatensis olarak adlandırılan Nootka Cypress (Chamaecyparis nootkatensis) onun sertliğini alır. Her ikisi de aynı ülkeye özgü olmasına rağmen, ABD’de birbirlerinden farklı yaşam süreleri olması sebebiyle normal şartlar altında buluşmazlardı.

Bitki avcıları, 19. yüzyılda her iki kozalaklı türü İngiltere ve İrlanda’ya geri getirdi. Genellikle ilk servi 1888 yılında Galler’de Leighton Hall Bay Leyland tarafından keşfedildiği bildirilmektedir. Ancak, ilk servi kökeninin resmi olarak kaydedilmemiş olmasına rağmen, 1870’de Kuzey İrlanda’daki County Down, Rostrevor’da gerçekleştiği görülmektedir. Birleşik Krallık’taki Orman Komisyonu için bir kozalaklı bitki uzmanı olan Alan Mitchell, orjinal fidenin, bahçeye ekilen Rostrevor’daki bahçıvana verildiğini keşfetti. Orijinal ağaç Birinci Dünya Savaşı’ndan önce ortaya çıkmasına rağmen, 1908’de çelikleri büyüdü. Mitchell ağacın boyutunu ve yaşını tahmin etti ve orijinal melez servinin 1870 civarında olması gerektiğini hesapladı (Mitchell, 1985). 1908 yılında yetiştirilen çelikler ekilip büyütülmüş ve bu ağaçlardan 1949 yılında Castlewellan’da çelikler alınmıştır.

Leylandii’nin adı, 1888’de Galler’deki Welshpool yakınlarındaki Leighton Hall’da Nootka Selviliğinden bazı tohumlar alan CJ Leyland’dan alınmıştır. Leighton Hall, Britanya’daki en zengin erkeklerden biri olan John Naylor adlı Victoria sanayicisine aitti. Bahçesi için denizaşırı ülkelerden getirdiği birçok bitki vardı. Leyland tarafından ekilen tohumların altısı kalanlardan farklıydı ve bu altı bitki onun tarafından bahçeye ekilip yetiştirildiği Northumberland’daki Haggerston Kalesi’ne götürüldü. Bunlardan çelikler 1897, 1906, 1911 ve yıllar sonra alındı. Bu çeliklerden yetişen üç ağaç 1897’de Kyloe Wood’a, bir tanesi 1906’da dikildi.

1911’de Leyland’ın yeğeni Kaptan JM Naylor, Nootka Cypress’ten 50 metre uzakta büyüyen Leighton Hall’daki Monterey Cypress’ten bir çelik aldı. Çeliklerin ikisinin diğerlerinden farklı olduğu görüldü ve Leighton Hall’ın arkasındaki tepeye yarım mil mesafeye dikildi (Mitchell, 1985).

1888’de Leighton Hall’daki ilk servilerin dişi ebeveyn olarak Nootka Servi ile, 1911’de dişi olarak Monterey Servi ile ikinci bitki olduğu belirtilmelidir.

Ovens, Blight ve Mitchell’e (1964) göre, 1911’den önce 1911’de yükseltilmiş Leylandii’nin herhangi bir çeliğinin alındığına dair hiçbir kanıt bulunamamıştır. Bunun nedeni Cambridge Üniversitesi’nden Profesör William Dawson’ın 1925’te Leighton Salonunda kalması ve ağaçlardan birinin yapraklarını Bay Dallimore’un katıldığı bir toplantıya götürmesiydi. Dallimore, ağaçların tarihi için Leighton Hall’daki Kaptan Naylor’a yazdı. Dallimore ayrıca Leygers’e Haggerston Kalesi’nde yazdı ve altı orijinal ağacın hala orada olduğunu ve birinin diğer beşinden büyüme alışkanlığı ve yeşilliklerinin doğasında farklı olduğunu söyledi (Oven, Blight ve Mitchell, 1964). İki ağacın yaprakları Kew ve Dallimore’a gönderildi ve Jackson, hibritin ebeveyni olarak Cupressus x leylandii adını verdi (Jackson ve Dallimore, 1926). O zamandan beri Leylandii, x Cupressocyparis, x Cuprocyparis, Callitropsis ve x Neocupropsis’in botanik cinsi olarak sınıflandırılmıştır (Armitage, 2011). Dallimore, sadece botanik sınıflandırma ve açıklama için ağaçlardan materyal elde etmekle kalmaz, aynı zamanda çoğaltma için de kullanılır. İlk ağaçları Kew’deki Kraliyet Botanik Bahçeleri’nde sağlayan bu yayılımdı; Kent’teki Bedgebury Pinetum ve Edinburgh’daki Kraliyet Botanik Bahçesi. Kallitropsis ve x Neocupropsis (Armitage, 2011).

Yaklaşık 1940’ta, melez servi, Ferndown, Dorset’teki bir bahçede bir Monterey Selvi’sinden tohum toplandığında ve Stapehill’deki Bay Barthelemy’nin fidanlıklarında ekildiğinde tekrar meydana geldi. Bununla birlikte, bölgede No Batka Servi’nin hiçbir zaman Bay Bathelemy veya Bay Mitchell tarafından bulunmadığı tespit edildi.

Mitchell’e (1985) göre, Nootka Servisi ve Monterey Servisi’in kontrollü polenleşmesiyle melezi yükseltmek için birçok girişimde bulunuldu, ancak hepsi başarısız oldu.

Bugün yetişen Leylandii’nin tümü yukarıdaki bitkilerin kesimlerinden(çeliklerinden) üretilir ve bu nedenle genetik olarak ana malzeme ile aynıdır. Sonuç olarak, bunlar klonlar veya çeşitler olarak adlandırılır.

En iyi örnek Leylandii, Leighton Hall, Kyloe Wood ve Haggerston Castle’dakiler dışında, çoğaltılmasının daha kolay olacağına işaret eden Klon 2’den (Haggerston Gray olarak adlandırılmıştır) gelmektedir (Deen, 1973).

Riskten korunma amacıyla yetiştirilen İngiltere’deki neredeyse tüm Yeşil Leylandii, Haggerston Gray (Klon 2) veya Leighton Yeşil’dir (Klon 11) ancak kısa süre önce tanıtılan bir çeşit olan Leylandii 2001 daha popüler hale geliyor. Leylandii 2001, 1990’lı yıllarda Hollanda’daki Van den Dool Nurseries (Holland Liners BV) tarafından büyütüldü. Yeni bir melez servi mi yoksa başka bir klonun dal sporu mu şuan belli değil.

Staplehill 20 çeşidi, 1970’lerde kuraklığa yatkın olduğu kanıtlanmadan önce birkaç yıl boyunca ticari olarak büyütüldü ve artık büyütülmedi (Mitchell, 1985; Sturrock, 1989).

Altın Leylandii’nin ana formu, Castlewellan Gold, Chamaecyparis nootkatensis Lutea’nın yanında duran Cupressus macrocarpa Lutea’nın tohumlarından 1962’de Kuzey İrlanda’daki Castlewellan, Co. Orijinal ağaç 1965 yılında ekildi ve ondan birçok kesim(çelik) yapıldı ve dünyadaki üreticiler tarafından yayıldı.

Bir dal sporu: örneğin bitki örtüsü rengi, yapısı veya şekli gibi bitkinin geri kalanından morfolojik farklılıklar gösteren bir dal veya atıştır. Bu genellikle kendiliğinden genetik değişim nedeniyle rastgele gerçekleşir.